[color:796a=#000]Lễ
hội Ma lộ hình ngày nay bắt nguồn từ dân tộc Celt, là một dân tộc sống
cách đây hơn 2.000 năm trên các vùng đất bây giờ là Nước Anh, Airơlanđư
và miền Bắc nước Pháp.



Dân tộc Celt bắt đầu năm mới vào ngày 1 tháng 11 Lịch Dương. Một lễ hội
được cử hành vào đêm trước năm mới để vinh danh vị thủ lĩnh đã quá cố
là Samhain. Ngày lễ hội này báo hiệu sự bắt đầu của mùa lạnh, của những
ngày tối tăm thường được liên kết với sự tàn tạ và sự chết của loài
người. Dân tộc Celt tin rằng Samhain cho phép những linh hồn người chết
được trở về nhà trên trần gian vào đêm hôm đó.



Vào năm 43 (Kỉ nguyên lịch Tây), người Rôma chinh phục vùng đất của dân
tộc Celt và cai trị khoảng 400 năm (vùng này bây giờ là Nước Anh).
Trong giai đoạn này có hai lễ hội Samhain của dân tộc Celt. Một trong
hai lễ đó là FERALIA được cử hành vào cuối tháng Mười để vinh danh những
ngưòi đã chết, lễ thứ hai dành cho Pomona, nữ thần Rôma về cây và quả.
Có lẽ vì nữ thần Pomona mà quả táo (apple) đã được kết hợp vào lễ hội Ma
lộ hình. Sau ngày lễ Chư Thánh, tại Nước Anh, còn có ngày "Các vong
hồn" vào mồng 2 tháng 11. Tại Nước Anh, Ma lộ hình đôi khi được gọi là
Nutcrack Night or Snap Apple Night vì mọi người trong gia đình ngồi
quanh lò sưởi kể chuyện và ăn đậu phụng rang hoặc nhai "táo".



Vào ngày "Các vong hồn," những người ngèo đi "khất thực cô hồn"
(went-a-souling) và họ sẽ được bố thí bánh trái gọi là "soul cakes"
(bánh vong hồn) để họ hứa là sẽ cầu nguyện cho "các vong hồn."



Ma lộ hình đến Americân do những di dân đầu tiên, đa số đến từ Nước
Anh và một số từ các vùng thuộc dân tộc Celt, họ đã đem qua Americân khá
nhiều phong tục khác nhau. Nhưng vì nhiều lí do, mãi đến thập niên 1800
mới trở thành tục lệ được nhiều người hưởng ứng.



Vào giữa thế kỷ 19, tục lệ "trick or treat" chưa được phổ biến ở các
thành phố lớn vì ở những nơi này "hàng xóm láng giềng" hầu như không có;
nhiều người ở cạnh nhau mà không quen biết nhau, cho nên Ma lộ hình đôi
khi gây ra những sự việc tai hại. Ngày nay, nhiều cộng đồng, nhiều tổ
chức đã đứng ra bảo trợ các tục lệ vui chơi của ngày Ma lộ hình, nên nó
đã trở thành một ngày lễ hội rất được chào đón của thiếu niên và một số
thanh niên.



Nguồn gốc chữ Halloween - Ma lộ hình

Lễ Thánh được truyền giảng vào ngày này gọi là Allhallowmas. Thời gian
đêm trước ngày "Các Thánh" (hay Chư Thánh) đã được xem như là All
Hallows Eve hay Halloween. Nguyên ngĩa chữ "Hallow" là Thánh. Halloween
là lối viết tắt của "All ****ws’ Evening."



Những phong tục trong lễ hội Ma lộ hình





[color:796a=#000]Phong
tục lấy táo vào đêm các Thánh không phải là trò chơi mà thực ra là một
nghi lễ lấy may. Người nào càng lấy được nhiều táo, người đó càng gặp
nhiều may mắn trong năm tới. Thiếu nữ nào túm được quả táo, chắc chắn cô
ấy sẽ kết hôn năm đó.



Trong ngày lễ Ma lộ hình, người ta đốt lửa với hi vọng mặt trời sẽ ngày
lại ngày chiếu sáng và lưu lại trong thời gian lâu hơn, giúp cho mùa
màng bội thu. Những đống lửa này thu hút nhiều muỗi, cú và dơi - những
động vật cấu thành sự tích đêm các Thánh, và cũng là ánh sáng giúp con
người tránh xa các linh hồn quỉ dữ.



Đốt lửa cũng là một cách khuyến khích các tiên nữ ra khỏi những nấm mồ
và đi dạo cùng người sống. Rất nhiều người tin rằng đó là lí do tại sao
người ta thích mặc theo lối giả trang trong lễ Ma lộ hình, nó khiến mỗi
người được sống bằng con người khác, không còn là bản thân họ nữa. Những
bộ trang phục và mặt nạ sẽ làm cho các linh hồn quỉ dữ nhầm lẫn, hoặc
góp phần xua đuổi chúng.



Trò chơi "Trick Or Treat". "Trick" nguyên ngĩa là: đánh lừa, trò chơi
tinh ma ngịch ngợm, "Treat" là tiếp đón, đối xử tử tế, tiếp đãi. Các em
nhỏ và thiếu niên, thanh niên hóa trang với áo quần và mặt nạ hình ma
quỉ, rồi cầm lồng đèn đi từ nhà này sang nhà khác trong xóm, gõ cửa và
nói "trick or treat." Câu này có nghĩa là: “Nếu muốn chúng tôi không chơi xấu thì hãy đãi chúng tôi cái gì đi.”
Thông thường những người láng giềng luôn luôn muốn tránh việc "trick"
nghĩa là chơi đòn đánh lừa nên thường tiếp đón (treat) chúng bằng kẹo và
trái cây (theo tục lệ có nhét đồng tiền ở bên trong).

Ở mỗi vùng lại có văn hóa Ma lộ hình khác nhau

Ma lộ hình ở Mexico

Khác hẳn với lễ hội tại các nước khác, Ma lộ hình của người Mexico mang
tính chất tưởng nhớ những người thân đã khuất nhiều hơn là xua đuổi
những linh hồn lang thang. Vào mùa thu, vô vàn những con bướm vua chúa
lũ lượt bay về Ma lộ hình làm tổ trên những cây linh sam. Niềm tin vào
những người Aztecs (một bộ tộc da đỏ sống ở Trung Mĩ vào khoảng thế kỷ
14,15) vẫn còn sống động trong tâm tưởng những người Ma lộ hình đương
đại. Họ tin rằng những con bướm là hiện thân là linh hồn của những người
đã chết. Đó là những linh hồn mà người Mehico rất trân trọng trong suốt
những ngày "Los Dias de los Muertos", ngày của những người đã khuất .



Trong ngày lễ Ma lộ hình, người Mexico vui chơi thật thoải mái. Đó là
giai đoạn để nhớ về bạn bè và người thân đã chết. Ngày của các thánh và
ngày của các linh hồn ở đây là từ 31/10 đến 2//1. Tất cả bệ thờ trong
các gia đình được trang hoàng với bánh mì, nến, hoa và quả. Những cây
nến được thắp sáng trong nỗi nhớ thương về tổ tiên đã khuất. Người ta
hoá trang trong bộ quần áo hình ma quỉ, xác chết và những bộ xương
người. Họ diễu hành với một người sống được đặt trong một quan tài trên
các phố. Hoa, quả và nến được ném vào trong quan tài. Các gia đình tới
thǎm nghĩa trang và dùng những dụng cụ đắp và trang trí mộ. Họ ở đó suốt
đêm.



Nhìn chung lễ hội Los Dias de los Muertos- Ma lộ hình ở Mexico có nhiều
điểm khá tương đồng với Lễ Vu Lan (Xá tội vong nhân) vào rằm tháng 7
lịch âm tại Việt Nam. Tại lễ Hội này người ta tưởng nhớ những người thân
và không xua đuổi những linh hồn lang thang như đa phần các lễ hội Ma
lộ hình tại các nước khác.



Ma lộ hình ở các nước châu Âu

Ngoài những ý nghĩa tôn giáo như các lễ hội của nhiều nơi trên thế song
tại mỗi nước châu Âu lễ hội Ma lộ hình lại có những đặc trưng riêng
biệt do lịch sử, văn hoá của từng nước.



Tại Nước Anh, tâm điểm của lễ hội Ma lộ hình hàng năm chính là lễ đốt
lửa. Vào lễ hội người ta luôn bắt gặp những đống lửa rực cháy trên các
đường phố Nước Anh. Song khác với các Halloween ở những nơi khác trên
thế giới những đống lửa này không phải để xua đuổi tà ma và các linh hồn
lang thang mà để nhắc đến câu chuyện của Guy Fawkes, người có ý định
làm nổ tung Toà nhà Hội động ở Lônđôn vào 1605 theo lịch của nhà thờ.
Ông ta bị giáng một cái chết thê thảm. Người ta tin rằng Giáo hoàng thời
đó đã dùng những cuộc cách mạng để cải tổ đạo Cơ đốc giáo ở Nước Anh.
Rất nhiều hình nộm của Guy Fawkes bị đốt cháy.



Tại Đức người ta mừng hội Ma lộ hình với sự thích thú và vui vẻ tột
bậc. Ma lộ hình ở Đức ngoài những chiếc đèn bằng bí ngô nhà nào cũng có
thì lễ hội hoá trang làm là hoạt động thu hút sự tham gia của nhiều
người nhất. Mọi người với những trang phục của những nhân vật truyền
thống, của những mụ phù thuỷ nhảy múa, ca hát xung quanh những đống lửa
lớn một cách vui vẻ suốt ngày đêm.



Lễ hội Ma lộ hình ở Bắc Mĩ

Ma lộ hình du nhập vào Nước Mĩ nhờ những người Ailen và Xưcôtlen di cư
và trở thành một ngày lễ hội dân gian lớn ở Nước Mĩ và Cananda. Vào ngày
lễ này trẻ em thường chơi trò "trick and treat", chúng đến từng nhà thu thập những cây nến, táo và nhiều thứ khác. Chũng chính là những người vui vẻ nhất trong lễ hội này.



Ma lộ hình ở Nước Mĩ được tổ chức như thế nào?

Đến tháng 10 khắp nơi trên Nước Mĩ đều có những hình ảnh về ngày lễ Ma
lộ hình. Hình người bù nhìn rơm, vải nằm bên cạnh mấy chùm bắp khô, bà
phù thủy mũi nhọn hoắt mặc áo đen ôm cán chổi, quả bí ngô được tỉa theo
hình mặt người cười toét miệng, hình những con ma, con dơi, được dán lên
cửa kính hay cửa sổ trước nhà…





[color:796a=#000]Trong
siêu thị, các cửa hàng bách hóa bán đồ gia dụng và các tiệm thuốc tây
không ai không thấy hàng núi kẹo đủ loại, đủ kiểu, đủ màu được bày bán
cùng với các loại y phục để mặc hóa trang trong ngày này: mặt nạ quỉ nhe
nanh, ma cà rồng miệng bê bết máu, cho đến những mặt nạ, hay những bộ y
phục tương đối hiền lành hơn rập theo các nhân vật trong những phim
hoạt hình ăn khách.







[color:796a=#000]Lễ
Ma lộ hình tại Nước Mĩ được trẻ con đón mừng nồng nhiệt nhất, nhưng
không phải nó chỉ dành riêng cho các em. Trẻ con được cha mẹ, anh chị
dẫn đi xin kẹo vào tối ngày 31/10 là điều dĩ nhiên, nhưng những nguời
lớn trong lứa tuổi từ 18 đến 24 vẫn thường hay mở tiệc hay đi dự dạ tiệc
hóa trang vào đêm cuối cùng của tháng 10. Số người trong lứa tuổi từ 25
đến 44 thì dẫn con em đi xin kẹo hoặc ở nhà tỉa quả bí ngô thành hình
mặt người cười, người Mỹ gọi là Jack-O’Lantern. Và hầu hết những người
trên 45 tuổi thì ở nhà để phát kẹo khi trẻ con gõ cửa đến xin.



Ma lộ hình là lễ được nhiều người trang hoàng và ăn mừng lớn thứ nhì
trong các lễ hội mùa đông ở Mỹ. Người Mĩ tiêu tiền khá nhiều và trung
bình trong những năm trở lại đây, các nhà bán lẻ đã thu về tổng cộng
trên 40 triệu đô la cho toàn mùa lễ này. Riêng năm nay dự đoán sẽ có
55,8% dân Mĩ ăn mừng lễ và sẽ chi chừng 41 triệu 770 ngàn đô la cho lễ
Ma lộ hình.







[color:796a=#000]

Nhưng
tại sao ngày lễ Ma lộ hình lại rơi vào 31/10 và tại sao phải có những
hình ảnh, trang phục ma quái cho ngày Ma lộ hình? Theo một trong những
truyền thuyết bắt nguồn từ văn hóa của người Celt thời cổ Ireland thì
31/10 là lúc chính thức chấm dứt mùa hè, chấm dứt mùa của sự sống dương
gian. Chuyện kể rằng vào ngày này những hồn ma vất vưởng chết trong năm
đó sẽ trở lại trần thế tìm một người nào đó mà nhập xác để còn được tồn
tại sau khi chết. Thế nhưng người dương thế thì lại không muốn bị ma bắt
hồn nên đến tối ngày 31/10 họ tắt đèn, tắt bếp lửa để cho nhà cửa lạnh
lẽo như cõi âm. Họ còn mặc quần áo giả trang cho lẫn lộn với đám ma quỉ
và khua động khắp xóm làng để đuổi tà ma.



[b]Vì
sao quả bí ngô lại được tỉa theo hình mặt người cười toét miệng? Tại
Hoa Kì các bà nội trợ đã mang quả bí này ra khoét ruột tỉa hình mặt
người trên đó từ hàng trăm năm nay. Cũng theo truyền thuyết của người
Ireland thì xưa có một anh chàng biệt danh là Jack Hà Tiện. Một hôm anh
chàng Jack này mời quỉ đi uống rượu. Nhưng Jack Hà Tiện lại không muốn
trả tiền rượu, nên chàng ta bèn dụ dỗ con quỉ hãy hóa phép tự biến thành
thành đồng tiền để Jack hà tiện mua rượu cùng nhậu cho vui. Khi quỉ
nghe bùi tai biền thành đồng tiền thì Jack nhặt ngay lấy bỏ vào túi áo
trong đó có sẵn một thánh giá bằng bạc khiến quỉ không thể trở lại
nguyên hình quỉ được nữa. Nhưng rồi sau Jack đã giải phóng cho quỉ với
điều kiện là quỉ không được quấy nhiễu Jack trong suốt 1 năm, và nếu
Jack chết, quỉ cũng không được thu linh hồn của Jack.



Cho đến năm sau Jack lại đánh lừa được quỉ để quỉ leo lên cây cao hái
quả. Trong lúc quỉ còn đương loay hoay trên cây thì Jack khắc ngay một
thánh giá vào thân cây, thế là quỉ sợ không dám leo xuống cho đến khi
quỉ hứa không được quấy nhiễu Jack thêm 10 năm nữa rồi Jack mới bóc chỗ
vỏ cây có khắc thánh giá đi.



Chẳng bao lâu sau đó thì anh chàng Jack Hà Tiện qua đời. Hồn ma của
Jack đến gõ cửa thiên đường nhưng thượng đế không nhận cho một kẻ tinh
ranh láu cá như vậy lên cõi trời. Xuống địa ngục thì gặp quỉ bị lừa khi
trước còn tức tối nên Jack muốn vào địa ngục cũng không xong. Tuy nhiên
giữ lời hứa không bắt hồn Jack, quỉ đuổi jack đi và chỉ cho Jack một cục
than hồng để mà dò dường trong đêm tối. Jack Hà Tiện bỏ cục than cháy
đỏ vào trong một củ cải tròn khoét ruột làm đèn và từ đó cứ luẩn quẩn
khắp cõi dương gian. Người Irelandgọi là Jack of the Lantern, tức là
Jack lồng đèn, và sau biến thành Jack-O’Lantern.



Người Ireland khoét ruột củ cải tròn hoặc củ khoai tây theo hình mặt
người cười láu cá như vậy đem bày ở bệ cửa sổ hay gần cửa ra vào để xua
đuổi những hồn ma vất vưởng như Jack Hà Tiện khỏi xâm nhập vào gia cư
của họ. Khi những di dân từ Airơlanđư và Nước Anh tới Hoa Kì, họ thấy
rằng quả bí đỏ, tức bí ngô hay bí rợ, một thổ sản phong phú ở vùng đất
mới, là nguyên liệu thích hợp nhất để họ khoét ruột tỉa hình mặt anh
chàng Jack-O’Lantern.[/b]



[color:796a=#000]

Quả bí đỏ, xưa nay vẫn tượng trưng cho sự phong phú của mùa màng miền
bắc Mĩ, được trồng rất nhiều tại Hoa Kỳ và hằng năm vào trước lễ Ma lộ
hình mấy tuần, các nông gia mở hội thi xem ai trồng được quả bí to
nhất.

Quả bí khổng lồ chiếm giải nhất phá kỷ lục từ trước đến nay nặng hơn 536kg, cao gần 1 mét và chu vi gần 4 mét rưỡi.

dợ wớ

sợ rỳ chư??

Giờ mới biết tại sao lại có bài Trick or treat, thanks rani

k có rỳ đôu sun ^^